Xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu: Phát huy nội lực, hướng tới phát triển bền vững

Để chương trình thực sự bền vững, huyện đã huy động vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, sự chung tay, góp sức của toàn dân với tinh thần “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”. Đây không chỉ là nhiệm vụ trước mắt mà còn là chiến lược lâu dài, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển nhanh, bền vững theo hướng hiện đại, văn minh.

Tuyến đường nối Quốc lộ 1A với đường Gòng – Hải Tiến, huyện Hoằng Hóa.

Xây dựng xã Nông thôn mới nâng cao nhằm tiếp tục phát triển các thành quả đã đạt được, hướng tới nâng cao chất lượng 19 tiêu chí một cách thực chất, không chạy theo hình thức. Trong đó, trọng tâm là nâng cao thu nhập, cải thiện hạ tầng, bảo đảm môi trường, thúc đẩy phát triển sản xuất bền vững, gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng đời sống văn hóa phong phú. Mỗi xã phải có ít nhất một mô hình kinh tế hiệu quả, có liên kết chuỗi giá trị và ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số vào sản xuất và quản lý.

Thu hoạch ngô sinh khối tại xã Hoằng Lưu, huyện Hoằng Hóa.

Xã Nông thôn mới kiểu mẫu là hình mẫu phát triển toàn diện, nơi các tiêu chí nâng cao không chỉ được đảm bảo mà còn nổi bật ở một số lĩnh vực đặc trưng như: sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, làng sinh thái gắn với du lịch cộng đồng, môi trường xanh – sạch – đẹp, an ninh trật tự tốt, quản trị cộng đồng hiệu quả, giàu bản sắc văn hóa. Xã kiểu mẫu không chỉ là nơi “đạt chuẩn” mà còn là nơi “đáng sống”, có khả năng dẫn dắt, lan tỏa các giá trị tốt đẹp ra vùng xung quanh.

Ao sinh thái thôn Phượng Mao, xã Hoằng Giang, huyện Hoằng Hóa.

Cùng với đó, xây dựng thôn, tổ dân phố kiểu mẫu là bước đi cụ thể hóa từ cơ sở. Đây là đơn vị gần dân, sát dân nhất, nơi người dân cùng nhau chỉnh trang đường làng, ngõ xóm, giữ gìn môi trường xanh – sạch – đẹp, phát triển kinh tế hộ gia đình, xây dựng tình làng nghĩa xóm đoàn kết. Mô hình thôn kiểu mẫu giúp tạo nền tảng vững chắc để nâng cao chất lượng xã NTM, làm bền gốc cho quá trình phát triển nông thôn lâu dài.

Khuôn viên Nhà văn hóa thôn Vĩnh Gia 2 xã Hoằng Giang.

Thời gian qua, huyện Hoằng Hóa tiếp tục khẳng định thành tựu nổi bật trong xây dựng nông thôn mới. Đến nay, toàn huyện đã có 13 xã nông thôn mới nâng cao, 6 xã nông thôn mới kiểu mẫu, 110 thôn nông thôn mới kiểu mẫu và 7 tổ dân phố đạt danh hiệu kiểu mẫu. Để có kết quả trên, huyện luôn đoàn kết, thống  nhất, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo có trọng tâm, trọng điểm cùng nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tiễn, đặc biệt là phát huy triệt để vai trò làm chủ của nhân dân để các địa phương bứt phá trong xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu, tiếp tục kiến tạo nên những miền quê đáng sống.

Huyện ủy Hoằng Hóa đã ban hành Chỉ thị 09/CT/HU ngày 4/6/2021 về xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu; thôn, tổ dân phố kiểu mẫu giai đoạn 2021 – 2025; đồng thời huy động cả hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở vào cuộc, chung sức, đồng lòng, quyết tâm cao nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện các nhiệm vụ xây dựng NTM. UBND huyện đã tổ chức quán triệt đầy đủ các văn bản của Chính phủ, bộ, ngành Trung ương và các văn bản của tỉnh về xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025, giao nhiệm vụ cụ thể cho các cơ quan, đơn vị, ngành, các đoàn thể. Ban chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia huyện, Văn phòng NTM của huyện căn cứ chức năng, nhiệm vụ hướng dẫn các xã, thôn, xóm thực hiện. Cùng với cấp ủy, chính quyền, MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội huyện đã bám sát chủ trương, nhiệm vụ, cụ thể hóa trong thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”, thực hiện hiệu quả công tác giám sát, phản biện, nhất là giám sát thông qua việc lấy ý kiến đánh giá sự hài lòng của người dân, phát huy vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng NTM. Đặc biệt, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội trong huyện đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị, các xã, thị trấn tuyên truyền, vận động và động viên các tầng lớp nhân dân tham gia thực hiện mục tiêu xây dựng NTM, đô thị văn minh. Đồng thời chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch, nhiệm vụ gắn với xây dựng NTM, phát động nhiều phong trào thi đua. Sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị cùng với việc thực hiện đồng bộ các giải pháp trong xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu đã góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân, diện mạo nông thôn ngày một khang trang, tiệm cận với đô thị.

Đời sống người dân không ngừng được nâng lên.

Tính đến hết tháng 5/2025, huyện Hoằng Hóa đã có 6 xã NTM kiểu mẫu (Hoằng Thái, Hoằng Lộc, Hoằng Tiến, Hoằng Đồng, Hoằng Châu, Hoằng Quỳ); 13 xã NTM nâng cao và 110 thôn NTM kiểu mẫu, 7 tổ dân phố kiểu mẫu. Toàn huyện cũng đã có 6 thôn thông minh; 1 mô hình thôn, xóm sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn, khu dân cư kiểu mẫu. Từ nền tảng vững chắc đã đạt được, ngay từ đầu năm 2025, huyện Hoằng Hóa đang tích cực thực hiện các phần việc để hoàn thành mục tiêu XDNTM năm 2025 và cho cả giai đoạn 2021-2025.

Xã Hoằng Tiến huyện Hoằng Hóa có 6/6 thôn đã đạt chuẩn thôn NTM kiểu mẫu

Thực tế cho thấy, nơi nào người dân hiểu rõ vai trò chủ thể của mình, cùng chính quyền đồng thuận hành động, thì nơi đó phong trào xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu diễn ra sôi nổi, thiết thực và hiệu quả. Ngược lại, nếu còn tồn tại tư tưởng ỷ lại, triển khai hình thức, phong trào, thì khó đạt được sự bền vững và đồng thuận cao.

Thôn Kim Sơn, xã Hoằng Tiến, huyện Hoằng Hóa được công nhận là thôn NTM kiểu mẫu từ năm 2021. Đây cũng là thôn được đánh giá là điểm sáng trong xây dựng thôn kiểu mẫu của Hoằng Tiến cũng như các thôn trong các xã vùng biển. Điểm nhấn của đơn vị thôn kiểu mẫu này phải kể đến hạ tầng giao thông, thủy lợi bảo đảm phục vụ đời sống, sản xuất của Nhân dân. Hầu hết các tuyến đường chính của thôn đã được thảm nhựa khang trang với tổng chiều dài trên 3km. Nhà văn hóa được chỉnh trang khang trang, khu công viên mini rộng rãi với diện tích gần 1.500m2; đường cây bóng mát, đường điện chiếu sáng... Tất cả góp phần mang đến diện mạo đô thị cho làng quê kiểu mẫu. Năm 2023, thôn Kim Sơn còn xây dựng thành công mô hình “thôn thông minh”, góp phần đưa Hoằng Tiến trở thành xã NTM kiểu mẫu thứ 3 của huyện Hoằng Hóa. Xã Hoằng Tiến cũng là xã đầu tiên trên địa bàn huyện có 100% số thôn (6/6 thôn) đã được công nhận NTM kiểu mẫu.

Người dân xã Hoằng Hợp chung sức xây dựng xã NTM nâng cao.

Tại xã Hoằng Hợp, Nghị quyết số 15-NQ/ĐU của BTV Đảng ủy xã Hoằng Hợp về lãnh đạo xây dựng xã đạt chuẩn NTM nâng cao, giai đoạn 2021-2025 đã thúc đẩy phong trào thi đua sôi sổi tại địa phương. Hoằng Hợp tích cực vận động Nhân dân tham gia các phong trào XDNTM nâng cao. Thu nhập bình quân đầu người của xã hiện đạt 69,84 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều chỉ còn 2,78%. Không chỉ thay đổi diện mạo vật chất, chương trình XDNTM nâng cao còn mang đến những giá trị tinh thần bền vững. Các hoạt động văn hóa, thể thao sôi nổi, chất lượng giáo dục được nâng cao, 100% người dân tham gia BHYT. Hệ thống chính trị cơ sở không ngừng được củng cố, đội ngũ cán bộ ngày càng trưởng thành.

Sự thay đổi tích cực về kinh tế đã tạo điều kiện để Hoằng Hợp huy động nguồn lực xây dựng NTM nâng cao. Giai đoạn 2015 – 2024, Hoằng Hợp đã huy động người dân hiến 6.125 m2 đất ở, 25.136 m2 đất nông nghiệp để mở rộng đường giao thông nông thôn; huy động 346 tỷ đồng để đầu tư nhựa hóa, bê tông hóa các tuyến đường xã, thôn, đường nội đồng, cải tạo xây dựng nhà ở trong khu dân cư… Trong đó, nhân dân đã đóng góp 295,4 tỷ đồng, chiếm trên 85% tổng nguồn vốn.

Đầu năm 2025, xã Hoằng Hợp được công nhận xã NTM nâng cao, 4/5 thôn được công nhận thôn NTM kiểu mẫu, xã Hoằng Hợp đã thể hiện sự quyết tâm, quyết liệt trong công cuộc XDNTM nâng cao, kiểu mẫu. Kết quả đó cho thấy quyết tâm chính trị, cách làm sáng tạo và sự đồng lòng của người dân là chìa khóa của thành công.

Công bố xã Hoằng Qùy huyện Hoằng Hóa đạt xã chuẩn NTM kiểu mẫu.

Việc xây dựng thôn NTM kiểu mẫu góp phần hình thành những xóm, làng văn minh, tạo động lực để các địa phương xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu. Nhận thức rõ điều này, với sự đoàn kết, đồng lòng của Cấp ủy, chính quyền và Nhân dân, việc xây dựng thôn NTM trên địa bàn xã Hoằng Qùy, huyện Hoằng Hóa đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Đến hết năm 2024, Hoằng Qùy đã có 6/7 thôn đạt chuẩn thôn NTM kiểu mẫu, xã đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu.

Khuôn viên nhà văn hóa thôn Ích Hạ, xã Hoằng Qùy, huyện Hoằng Hóa.

Thực hiện xây dựng thôn nông thôn mới kiểu mẫu, đến nay, bức tranh nông thôn mới tại đây đã có nhiều thay đổi. Các thôn đều có thu nhập bình quân đầu người đạt từ 60 triệu đồng/người/năm trở lên; không còn hộ nghèo; 100% tỷ lệ nhà ở đạt tiêu chuẩn Bộ xây dựng; 95% người dân tham gia bảo hiểm y tế; trên 80% số hộ gia đình đạt danh hiệu gia đình kiểu mẫu. Các thôn đều có nhà văn hóa, khu thể thao, được công nhận và giữ vững danh hiệu thôn văn hóa 5 năm liên tục, tỷ lệ hộ gia đình kiểu mẫu đạt trên 80%. Người dân chấp hành hương ước, quy ước của cộng đồng nơi cư trú thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội theo quy định; tham gia bảo vệ di tích lịch sử - văn hóa, cảnh quan thiên nhiên của địa phương; tham gia đầy đủ các phong trào từ thiện, nhân đạo, đền ơn đáp nghĩa, khuyến học, khuyến tài...

Ảnh 10

Công viên mini xã NTM kiểu mẫu Hoằng Thái, huyện Hoằng Hóa.

Với những chủ trương đúng, trúng, ý Đảng hợp lòng dân; với cách làm sáng tạo, phù hợp thực tiễn; với tinh thần đoàn kết một lòng, khát khao được xây dựng quê hương, Hoằng Hóa đã ghi dấu ấn và có nhiều bứt phá trong XDNTM, NTM nâng cao, kiểu mẫu, tiếp tục làm đổi thay diện mạo nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, xây dựng, phát triển những vùng quê trù phú, hạnh phúc. 

Thanh Qúy – Trung tâm VHTT TT&DL