Sôi nổi Lễ hội đua thuyền làng Trù Ninh: Bản hòa ca đầu xuân tại xã Hoằng Đạt

 Mỗi độ xuân về, khi hoa đào khoe sắc và tiếng pháo ngày Tết vừa ngớt, người dân xã Hoằng Đạt (huyện Hoằng Hóa, Thanh Hóa) lại háo hức chờ đón một sự kiện văn hóa truyền thống đặc sắc: Lễ hội đua thuyền làng Trù Ninh. Sáng mùng 2 Tết Nguyên đán, trên mặt Hồ Đình phẳng lặng, cạnh Cụm di tích lịch sử văn hóa làng Trù Ninh, những chiếc thuyền đua rực rỡ sắc màu lao vun vút, mở đầu  cho một năm mới đầy khí thế và niềm tin. 

 Sáng mùng 2 tết Ất tỵ- người dân và du khách nô nức đổ về  làng Trù ninh- nơi ít phút nữa diễn ra Lễ hội Đua Thuyền 

Lễ hội đua thuyền của làng Trù Ninh không chỉ là một cuộc tranh tài, mà còn mang trong mình câu chuyện dài của lịch sử và văn hóa. Theo những người cao niên trong làng, lễ hội này đã tồn tại từ hàng trăm năm trước, bắt nguồn từ cuộc sống gắn bó với nghề chài lưới trên dòng sông Tuần Ngu (còn gọi là sông Lạch Trường). Làng Trù Ninh – nơi cư trú của những người dân sống bằng nghề sông nước, đã hình thành từ gần 500 năm trước.

Một trong những nét độc đáo của làng là sự hiện diện của Nghè Vạn Vót, nơi thờ Bà Chúa Vót, người được truyền tụng đã có công lao dạy dân đan thuyền và phát triển nghề chài lưới. Chính vì vậy, lễ hội đua thuyền không chỉ là một hoạt động giải trí, mà còn là sự tri ân, tưởng nhớ những bậc tiền nhân và cầu mong cho một năm thuận buồm xuôi gió, mưa thuận gió hòa.

Lễ hội từng có những giai đoạn gián đoạn do biến thiên lịch sử. Tuy nhiên, kể từ năm 1990, khi các trò chơi truyền thống được khôi phục, lễ hội đua thuyền làng Trù Ninh đã chính thức được tổ chức thường niên, trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người dân địa phương.

Sáng mùng 2 Tết, 4 đội đua, mỗi đội gồm 7 thành viên (1 thuyền trưởng và 6 tay chèo), bước vào cuộc tranh tài sôi nổi. Các đội phải chèo 3 vòng quanh hồ, dưới sự cổ vũ nhiệt tình của đông đảo khán giả. Hai đội có thành tích tốt nhất sẽ bước vào vòng chung kết để tranh ngôi vô địch. Từng nhịp chèo mạnh mẽ, từng tiếng hò reo phấn khích, tất cả hòa quyện trong không khí rộn ràng, tạo nên một khung cảnh đầu xuân tràn đầy năng lượng.

Không chỉ mang giá trị văn hóa, lễ hội đua thuyền còn là dịp để người dân địa phương và các xã lân cận gặp gỡ, giao lưu, thắt chặt tình làng nghĩa xóm. Trong không khí tươi vui đầu năm mới, lễ hội là lời nhắc nhở về tinh thần đoàn kết, ý chí rèn luyện sức khỏe, và sự hăng say lao động – những giá trị luôn được đề cao trong đời sống của người dân Hoằng Đạt.

Đồng thời, đây cũng là dịp để mỗi người dân cầu nguyện cho một năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, gia đình ấm no, hạnh phúc. Với những ý nghĩa sâu sắc như vậy, lễ hội đua thuyền làng Trù Ninh không chỉ là một sự kiện văn hóa, mà còn là "nhịp cầu" kết nối quá khứ và hiện tại, giữ gìn và phát huy bản sắc của quê hương.

Lễ hội đua thuyền làng Trù Ninh đã vượt qua khuôn khổ của một hoạt động giải trí đơn thuần để trở thành biểu tượng văn hóa, là niềm tự hào của người dân xã Hoằng Đạt. Trong dòng chảy của thời gian, khi những giá trị xưa cũ dễ bị mai một, việc duy trì và phát triển lễ hội là minh chứng rõ nét cho tinh thần bảo tồn văn hóa truyền thống, để thế hệ trẻ hiểu và trân trọng cội nguồn.

Vào mỗi dịp Tết Nguyên đán, khi những chiếc thuyền đua lướt trên mặt nước Hồ Đình, chúng không chỉ đua với thời gian, mà còn chở theo khát vọng, niềm tin và tình yêu quê hương của người dân làng Trù Ninh. Lễ hội không chỉ là một cuộc đua trên mặt hồ mà còn là một hành trình lưu giữ và lan tỏa bản sắc văn hóa đặc sắc của vùng đất này.

Làng Trù Ninh, xã Hoằng Đạt – nơi truyền thống và hiện đại giao thoa, nơi những nhịp chèo xuân không chỉ vang vọng mà còn khắc sâu vào tâm trí mỗi người con quê hương, là lời chúc đầu xuân ý nghĩa nhất dành cho tất cả./.