Khởi nghĩa 24.7.1945 ở Hoằng Hóa góp phần tạo nên thắng lợi Cánh mạng tháng 8 (18.9.1945) ở tỉnh Thanh

Đăng lúc: 07:51:09 19/08/2023 (GMT+7)

Với cuộc khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân ở Hoằng Hóa (24/7/ 1945), Nhân dân Hoằng Hóa đã góp phần cùng tỉnh Thanh mở ra một thời đại mới: Thời đại xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Tranh sơn dầu về khởi nghĩa giành chính quyền ở huyện Hoằng Hóa (Thanh Hóa), ngày 24-7-1945. (Tư liệu Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa)

Nhớ lại, tại Thanh Hóa, khoảng đầu năm 1945, phát xít Nhật cho “chở về một xe bò đầy, toàn giấy bạc 1.000, 500 và 100 đồng. Chúng cho lũ tay sai đi các vùng quê mua lúa, có khi đắt hơn giá chợ. Chúng vơ vét hết lúa để triệt lương quân đội du kích, quân đội Đồng Minh”, với âm mưu thâm độc hòng đẩy “dân chúng vào cảnh đói hơn trước để không còn tinh thần, lực lượng mà chiến đấu được nữa”. Chính sách vơ vét tàn bạo của bè lũ xâm lược đã khiến Nhân dân Thanh Hóa rơi vào cảnh tiêu điều. Bên cạnh đó, các trận bão, lụt liên tiếp trong các tháng 7, 9, 10 năm 1944 đã gây hậu quả nặng nề cho các huyện ven biển, trong đó có Hoằng Hóa. Tại Hoằng Hóa, riêng thôn Lương Hà (xã Hoằng Thanh) có tới nửa làng chết đói; hay 2 làng Trù Ninh và Thọ Văn của xã Hoằng Đạt và Hoằng Phúc (nay là thị trấn Bút Sơn) có tới hơn 300 người chết đói.

Trước tình hình đó, khởi đầu cho tinh thần quật khởi, Nhân dân Hoằng hóa đã phá kho thóc của lý trưởng làng Đằng Trung (xã Hoằng Đạo), tịch thu 3 tấn thóc chia cho dân nghèo.

ảnh khai thác

Khí thế cách mạng ngày càng lên cao, càng làm cho thế lực của địch nhiều nơi trở nên suy yếu. Hệ thống cai trị của địch từ cấp cơ sở (làng, tổng) đến cấp huyện, cấp tỉnh ngày càng lung lay.

Bước ngoặt đánh dấu sự chuyển biến của phong trào cách mạng, đồng thời mở đầu cho tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong toàn tỉnh, là cuộc khởi nghĩa ở Hoằng Hóa ngày 24-7-1945. Khởi nghĩa từng phần đã diễn ra ở Hoằng Hóa được đánh giá là một nét sáng tạo và táo bạo của Đảng bộ Thanh Hóa, của chi bộ Đảng và Việt Minh Hoằng Hóa trong công tác chỉ đạo cách mạng. Hoằng Hóa nằm sát ngay trung tâm kinh tế - chính trị, các cơ quan đầu não của địch, có vị trí rất thuận lợi cho địch nhưng lại nhiều bất lợi cho cách mạng. Thế nhưng, địa phương đã tiến hành khởi nghĩa thắng lợi và sau khi đập tan bộ máy thống trị của thực dân, phong kiến, đã tổ chức đánh bại ba đợt tấn công phục thù của chúng, bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng.

Thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Hoằng Hóa đã cổ vũ và thúc đẩy mạnh mẽ cao trào cách mạng trong toàn tỉnh. Để rồi những ngày đầu tháng 8-1945, không khí cách mạng càng trở nên sôi sục, báo hiệu sự bùng nổ của cơn bão táp cách mạng đang cận kề. Nhiều khu căn cứ cách mạng lên tới hàng trăm làng, được hình thành và mở rộng. Các cuộc đấu tranh với nhiều hình thức phong phú như tuần hành, tấn công các đồn bốt của địch ngày càng dồn dập và lan rộng.

Ngày 17-8, chủ trương tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong toàn tỉnh được phổ biến tới các huyện, thị xã. Các đồng chí trưởng ban khởi nghĩa các phủ, huyện được tỉnh phân công, đã kịp thời về địa phương phụ trách, cùng với chi bộ Đảng, Ban cán sự Việt Minh gấp rút thành lập Ủy ban khởi nghĩa huyện và vạch kế hoạch tác chiến.

Tổng khởi nghĩa Tháng Tám ở Thanh Hóa đã diễn ra nhanh, gọn, chỉ trong vòng 1 tuần và tập trung chủ yếu trong hai ngày 18 và 19-8-1945, trên hầu khắp các huyện đồng bằng và thành phố./.

Tuyết Mai: TT Văn hóa TTTT&DL

Các tin khác