Nguyễn Đình Ứng - nghệ nhân làng chèo.

 Người mà tôi muốn nói đến là nghệ nhân Nguyễn Đình Ứng làng Vĩnh Gia xã Hoằng Phượng. Ông đã và đang âm thầm “thổi lửa” cho những thế hệ trẻ mê chèo…
 

Nghệ nhân Nguyễn Đình Ứng trong ngày hội đại đoàn kết khu dân cư.
 

Đôi mắt còn tinh anh, nét cười hồn hậu... không ai nghĩ ông cũng là cây đại thụ trong làng chèo Vĩnh Gia. Nói về làn điệu chèo độc đáo quê mình, ông Nguyễn Đình Ứng như được cởi tấm lòng: “Hát chèo có tới trên 300 làn điệu độc đáo. Trong đó, ông có thể hát được trên 20 làn điệu chèo. Có thể kể đến như đào liễu, luyện 5 cung, xa lệch chênh, đường trường bắn thước, đường trường thúy ca… Theo ông Ứng thì có những làn điệu chèo dù giống nhau nhưng cách ngắt nhịp, đánh trống đế của nghệ nhân chèo lại hoàn toàn khác bởi học hát đã khó thì gõ trống đế lại càng khó hơn. Cứ sau mỗi lời hát phải đế tiếng trống để nâng lời hát lên. Nếu không đánh được trống đế thì người hát cũng bằng không. Vì vậy, đối với ông Nguyễn Đình Ứng không chỉ biết hát chèo mà còn đánh trống rất giỏi. Khi mới thành lập, CLB chèo làng Vĩnh Gia và trực tiếp làm chủ nhiệm CLB, ông Ứng đã vận động được 15 người vào sinh hoạt, sau đó, CLB phát triển lên 30 đến 35 người. Từ năm 2007 – 2015, ông Ứng đã dàn dựng được nhiều vở chèo cổ như: Tấm Cám, Quan âm Thị Kính, Tống Chân Cúc Hóa, Lưu Bình Dương Lễ… Ông là người đã trực tiếp truyền dạy nhiều lớp nghệ nhân trong xã, cả Bỉm Sơn (Thanh Hóa) và Nghệ An. Một số nghệ sĩ được ông truyền dạy đã đang hoạt động tốt tại nhà hát chèo như anh Nguyễn Đình Hạnh công tác tại nhà hát chèo Vĩnh Phúc. Theo ông Nguyễn Đình Ứng, để truyền dạy chèo cho trẻ thì ngoài việc dạy từng chi tiết nhỏ trong những làn điệu chèo thì việc gắn mỗi tích chèo qua từng câu truyện kể sẽ giúp các em dễ nhập tâm và dễ nhớ hơn.
Sinh ra trên cái nôi của đất chèo nhưng gia đình ông lại không có ai theo nghiệp cầm ca. Mặc dù vậy, như một lẽ tự nhiên, những làn điệu chèo cứ ngấm dần, ngấm dần vào máu của cậu bé Nguyễn Đình Ứng. Năm 20 tuổi, ông tham gia đội văn nghệ của làng, đã từng biểu diễn nhiều nơi. Ông Nguyễn Đình Ứng cho biết: Được thành lập vào tháng 9/2009 với 15 thành viên, hoạt động CLB ban đầu của CLB chèo làng Vĩnh Gia gặp không ít khó khăn, song với tinh thần đoàn kết cùng nhau vượt khó, các thành viên đã không ngừng cố gắng vươn lên. Được biểu diễn và được khán giả yêu thích là họ thấy có động lực để tiếp tục. Bằng niềm đam mê chèo, những thành viên trong CLB có thể bỏ qua cho nhau những khúc mắc, cùng nhau học hỏi để hát đúng nhịp, đúng phách, cho lời ca, điệu múa ngày càng thêm sắc, thêm hương. Để các buổi biểu diễn thêm hấp dẫn, các thành viên trong CLB tự mình sắm tư trang, quần áo và nhạc cụ. Mỗi khi được biểu diễn họ vui lắm, say sưa tập luyện bất kể ngày mưa hay nắng. Sự say mê, mong muốn giữ gìn nghệ thuật truyền thống của quê hương là động lực giúp các thành viên trong CLB không bỏ cuộc trước những khó khăn. Sau này, vì nhiều lý do sức khỏe, gia đình, ông Ứng không tiếp tục làm chủ nhiệm CLB chèo làng Vĩnh Gia nhưng vẫn là người hoạt động rất tích cực trong CLB. Mong ước lớn nhất của ông là duy trì được CLB chèo của làng để không mất đi nếp văn hóa vốn có từ xưa. Hàng ngày ông Nguyễn Đình Ứng làng Vĩnh Gia xã Hoằng Phượng vẫn gắng gỏi tìm mọi cách sưu tầm nghiên cứu nhằm giữ được cái vốn văn hóa cổ cho các thế hệ đi sau, truyền cho những người trẻ hơn sự yêu thích và trân trọng đối với loại hình nghệ thuật này.
 

Lãnh đạo Đảng ủy - Chính quyền xã Hoằng Phượng tặng hoa chúc mừng nghệ nhân Nguyễn Đình Ứng nhân dịp được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú.
 

Vừa qua, trong tổng số 623 cá nhân được phong tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước “nghệ nhân nhân dân” và “nghệ nhân ưu tú” vì đã có cống hiến xuất sắc trong việc gìn giữ và phát huy di sản văn hoá phi vật thể của dân tộc, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Trong đợt này, ông Nguyễn Đình Ứng làng Vĩnh Gia được phong tặng danh hiệu “nghệ nhân ưu tú” lĩnh vực hát chèo. Đây là sự ghi nhận xứng đáng dành cho người nghệ nhân đã có cống hiến xuất sắc trong việc gìn giữ và phát huy di sản văn hoá của dân tộc; cũng là nguồn động viên to lớn để ông tiếp tục có nhiều đóng góp nhằm lưu giữ, trao truyền và thực hành phổ biến di sản văn hoá phi vật thể trên quê hương Hoằng Phượng – Hoằng Hoá.