MỘT SỐ NÉT VỀ 04 KHU DI TÍCH LỊCH SỬ VĂN HÓA CẤP TỈNH TẠI XÃ HOẰNG TRUNG, HUYỆN HOẰNG HÓA, TỈNH THANH HÓA
Xã Hoằng Trung hiện có 4 di tích được xếp hạng cấp tỉnh gồm: Đền thờ Đức thánh Đồng Cổ - làng Trung Hậu; Đình thờ Quận Công Nguyến Hoàng – làng Dương Thanh; Đình làng Xa Vệ - thôn Xa Vệ; Đình làng Tự Nhiên
Tọa lạc trên thế đất rộng, bằng phẳng giữa làng Trung Hậu, xã Hoằng Trung, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa - đình Trung Hậu còn được biết đến với tên gọi là Đền thờ Đức thánh Đồng Cổ. Được Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa quyết định xếp hạng di tích lịch sử văn hóa và kiến trức nghệ thuật cấp Tỉnh theo Quyết định số: 3283/QĐ-UBND ngày 19 tháng 10 năm 2004 với diện tích 1.733 m2.
Đền thờ Đức thánh Đồng Cổ được lễ tế hàng năm vào ngày 10/02 âm lịch.
Trải qua thời gian với nhiều biến động cùng thăng trầm lịch sử, năm 2003, đình Trung Hậu đã được chính quyền, Nhân dân địa phương và những người có lòng hảo tâm cùng nhau đóng góp công sức, tiền bạc tôn tạo lại di tích trên nền móng cũ. Di tích được tôn tạo theo kiểu kiến trúc “chuôi vồ” truyền thống, gồm tiền đường và hậu cung. Trong đó, nhà tiền đường kết cấu theo kiểu “chồng rường kẻ bẩy”, kết hợp những mảng chạm khắc hoa văn tinh tế, đẹp mắt; vì nóc cũng được kết cấu kiểu “chồng rường”, phía dưới đặt các bệ đỡ tạo sự chắc chắn... Đây là kiểu kết cấu gỗ thường thấy ở các công trình kiến trúc đình, đền Việt Nam trong lịch sử.
Email Bên ngoài nhà tiền đường được tạo tác và trang trí tòa mái cong với các "đầu đao” uyển chuyển mà uy nghiêm; mái lợp ngói mũi, bờ dải gắn gạch hoa chanh chạy khắp 4 mặt, trên bờ nóc đắp hình “lưỡng long chầu nguyệt”... Dù là công trình kiến trúc được tôn tạo thời hiện đại, song đình - đền Trung Hậu được đánh giá cao về việc tuân thủ theo kiến trúc xưa kia.
Ngày nay, từ Quốc lộ 1A theo hướng Nam - Bắc, đến ga Nghĩa Trang rẽ trái khoảng hơn 200m, du khách sẽ bắt gặp đình Trung Hậu thâm nghiêm, tĩnh lặng trong cảnh sắc làng quê đang từng ngày đổi mới. Bà Phạm Thị Ngân, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn Trung Hậu, cho biết: “Đình - đền Trung Hậu gắn với huyền tích thần Đồng Cổ từ xa xưa đến hôm nay luôn là niềm tự hào của người dân địa phương. Di tích là không gian thiêng, điểm tựa tâm linh cho các thế hệ người dân trong làng. Trung Hậu là thôn điểm xây dựng thôn nông thôn mới kiểu mẫu của xã Hoằng Trung, cùng với phát triển kinh tế, việc gìn giữ, bảo tồn nét đẹp văn hóa, giá trị lịch sử của cha ông là trách nhiệm của mỗi người dân trong làng”.
2. Đình thờ Quận Công Nguyến Hoàng – làng Dương Thanh
Đình thờ Quận Công Nguyễn Hoàng tọa lạc tại làng Dương Thanh, xã Hoằng Trung, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Di tích được Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa quyết định xếp hạng di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh cấp Tỉnh theo Quyết định số 2529/QĐ-UBND ngày 04 tháng 8 năm 2011. Diện tích là 410 m2.
Thời gian tế tự vào ngày 10 tháng 02 âm lịch hàng năm.
3. Đình làng Xa Vệ - thôn Xa Vệ
Đình làng Xa Vệ tọa lạc tại làng Xa Vệ, xã Hoằng Trung, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Di tích được Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa quyết định xếp hạng di tích lịch sử văn hóa và kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh theo Quyết định số 405/QĐ-UBND ngày 10 tháng 11 năm 1999. Diện tích là 757 m2.
Thời gian tế tự vào ngày 13 tháng 02 âm lịch hàng năm.
4. Đình làng Tự Nhiên
Đình làng Tự Nhiên tọa lạc tại làng Tự Nhiên, xã Hoằng Trung, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Di tích được Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa quyết định xếp hạng di tích lịch sử văn hóa và kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh theo Quyết định số 410/QĐ-UBND ngày 25 tháng 01 năm 2019. Diện tích là 757 m2
Thời gian tế tự vào ngày 13 tháng 02 âm lịch hàng năm.
Hoạt động tín ngưỡng của các ngôi đền dựa trên phong tục, tập quán của địa phương, mục đích để giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc đồng thời nhằm tạo một nét văn hóa Việt đậm đà bản sắc dân tộc, thực hiện tốt quy định của Pháp luật trên địa bàn xã./.
- Đền thờ Tướng quân Cao Lỗ xã Hoằng Giang
- ĐỀN THỜ VÀ LĂNG MỘ TƯỚNG QUÂN LÊ TRUNG THIỆN XÃ HOẰNG ĐÔNG HUYỆN HOẰNG HÓA TỈNH THANH HÓA
- LĂNG MỘ ĐẠI THẦN HẦU TƯỚC TRƯƠNG HUY DỰC XÃ HOẰNG ĐÔNG HUYỆN HOẰNG HÓA TỈNH THANH HÓA
- DI TÍCH LỊCH SỬ VĂN HÓA - KIẾN TRÚC NGHỆ THUẬT NHÀ THỜ HỌ " VŨ ĐÌNH" THÔN ĐẠT TÀI XÃ HOẰNG HÀ
- Đền chùa làng Trù Ninh - xã Hoằng Đạt
- LÝ LỊCH DI TÍCH KIẾN TRÚC NGHỆ THUẬT NHÀ CỔ ÔNG TẠ CÔNG SOAN
- Hoằng Tiến có 04 di tích đã được xếp hạng
- Tiến sỹ Đặng Quốc Đỉnh và truyền thống hiếu học của người dân Hoằng Cát
- Cụm di tích lịch sử, văn hóa cách mạng Đình Liên Châu và Đình Hoàng Chung (xã Hoằng Châu) - “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ
- Di tích lịch sử văn hóa và kiến trúc nghệ thuật Đình làng Trung Hoà, thôn 1, Trung Hòa, xã Hoằng Trinh